Katholieke basisscholen in het noordwesten van Delft De H. Hart-, Emma-, Lodewijk-Willibrord- en Gabriëlschool

 

 

door Marry Remery-Voskuil. Ohis Research Voorburg ISBN-13: 978-90-78595-02-1. Deel 4 van de Historische Reeks over Delftse scholen. Te koop bij het Gemeente Archief in Delft voor 10 euro. Beperkte oplage.

Inleiding

Het eerste hoofdstuk van dit vierde deel van de Historische Reeks over Delftse scholen gaat over de H. Hartschool in de Westerstraat en omvat bijna een eeuw onderwijsgeschiedenis. Ik ben er zelf in 1965, als onderwijzeres, mijn loopbaan in het onderwijs begonnen. Nu ik gepensioneerd ben, vind ik het de moeite waard om de geschiedenis van deze school in boekvorm vast te leggen. De eerste helft van de twintigste eeuw was de H. Hartschool de enige katholieke school ten westen van de binnenstad. Dit veranderde tussen 1952 en 1958, toen er in het noordwesten van Delft vier katholieke lagere scholen werden gesticht, in de toenmalige nieuwbouwwijken van de Voordijkhoornse polder en Hof van Delft. De meeste scholen die ik beschrijf, hebben maar enkele tientallen jaren bestaan. Alleen de Gabriëlschool bestaat nog in 2006 en viert in augustus haar vijftigjarig jubileum. In het boek schenk ik ook aandacht aan de kleuterscholen, die in 1985 met de lagere scholen een basisschool vormden.
In elk hoofdstuk geef ik antwoord op de vragen hoe de scholen zijn gestart en welke personele, financiële en materiële voorzieningen ter beschikking stonden. Hoe is het verloop van de leerlingenaantallen geweest en wanneer en waarom zijn sommige scholen gesloten. Daarnaast heb ik uitgezocht welke onderwijsmethoden in de loop van de jaren zijn gebruikt en welke veranderingen op didactisch gebied in de scholen hebben plaatsgevonden. Het is opvallend dat door het unieke onderwijsstelsel van openbaar en bijzonder onderwijs en de vrijheid van onderwijs in Nederland, de visie op onderwijs en het pedagogisch klimaat zoveel verschillen vertoont in de afzonderlijke scholen. Ik probeer ook zichtbaar te maken op welke wijze de katholieke gemeenschap bij de parochiescholen betrokken was, omdat het een wezenlijk onderdeel is van het erfgoed van onze voorouders. Ik hoop dat dit aanleiding geeft voor inspiratie en discussie over een eigentijdse invulling van de katholieke identiteit in het onderwijs.
Omdat de beschreven periode voornamelijk in de tweede helft van de twintigste eeuw ligt, heb ik met veel mensen gesproken die hun herinneringen aan de school als leerling, leerkracht of ouders konden vertellen. Ik dank allen voor de medewerking en de aangename gesprekken die we hebben gevoerd. Het is voor mij een uitdaging om zoveel mogelijk verhalen aan te vullen met documenten, afbeeldingen en foto’s. Diverse speurtochten op verschillende plaatsen waren nodig om documenten te vinden met belangrijke informatie. Er is weinig materiaal bewaard, omdat de archieven van de scholen bij opheffing, fusies en verhuizingen vaak zijn weggegooid.  Toch is er na goed zoeken wel iets te vinden in het Gemeentearchief van Delft, met name in de stukken van de Gemeentesecretarie, als de scholen subsidie vroegen voor verbouwingen of leermiddelen. Ook in het archief van de Laurentius Stichting zijn documenten aanwezig over de periode vanaf 1963 tot heden, maar deze stukken zijn tot 1983 onvolledig en moeilijk toegankelijk. Door verwijzingen in de noten naar de vindplaatsen, zal het voor een volgende schrijver gemakkelijker zijn om een en ander aan te vullen.
Net zoals bij de vorige delen van de Historische Reeks heb ik veel foto’s geplaatst, omdat één beeld nu eenmaal meer zegt dan duizend woorden. Ieder die commentaar heeft of aanvullingen, nodig ik uit om contact met mij op te nemen
Veel lees- en kijkplezier.

Marry Remery-Voskuil
Voorburg, augustus 2006

zie ook inhoudsopgave en samenvatting