Ik wil graag reageren op het aardige en informatieve artikel van Wilma van Giersbergen getiteld "De tekenschool: een beroepsopleiding voor 'kansarme' jongens in de negentiende eeuw".

Mij verbaast het wel, dat mevr. Van Giersbergen zo de nadruk legt op deze kansarme jongens, want lang niet alle leerlingen (althans voor zover het de mij bekende Utrechtse situatie betreft) behoorden tot die categorie.

Door een onderzoek naar een Utrechtse familie in het midden van de 19e eeuw kwam ik in aanraking met het fenomeen tekenschool, omdat een van de zoons, Willem Stern, een opleiding aan de Utrechtse Stadstekenschool volgde. Hij was de zoon van een welvarende kruidenier aan het Vreeburg, dus bepaald geen 'kansarme jongen'. Hij deed het goed en kreeg, toen hij ging solliciteren, een keurig getuigschrift van zijn wiskundeleraar mee. Ook twee van zijn medeleerlingen waren bepaald niet kansarm: de gebroeders Mollinger, beide succesvol kunstschilder en zoons van een majoor uit het leger, wonende aan de Singel in Utrecht (wat in die tijd evenals aan het Vreeburg "op stand wonen" betekende. Ook de Mollingers deden het goed op de tekenschool. De jongste (Alexander) verwierf een "loffelijke melding opgewerkte koppen" (wat moet ik daaronder verstaan ?). Hij sloot in 1848 de opleiding af met een getuigschrift en een medaille. De andere Mollinger (Louis) kreeg tweemaal het getuigschrift "pleister" (ook wel gespeld als "plijster" en als ik mevr. Van Giersbergen goed begrepen heb, is dat het tekenen van afgietsels). 

Alexander Mollinger ging door in de schilderkunst en kreeg o.a. les van de bekende kunstschilder Willem Roelofs, maar overleed op 31-jarige leeftijd met achterlating van een klein, maar fijn oeuvre. Ik beschik over een litho, gemaakt door F. Weissenbruch naar een schilderij van A. Mollinger.  Van Louis Mollinger bevinden zich enkele schilderijen in het Centraal Museum, o.a. een portret van de broer van eerdergenoemde Willem Stern.

U zou mij een plezier doen door het nummer en de datum van het KB van 1817 en dat van 1848 te geven, waarbij de tekenscholen door Willem I werden opgericht, resp. verbeterd.

 Tenslotte: ik ontdekte onlangs dat er ook in Purmerend een tekenschool geweest is: op het gebouw, haaks op het (oude) gemeentehuis, staat in de natuurstenen travee boven het rechter raam:  Teekenschool .

Nogmaals bedankt voor uw interessante artikel. Vriendelijke groeten,

 Rudo den Hartog, Utrecht

-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Rudo den Hartog [mailto:r.j.den.hartog@freeler.nl]
Verzonden: dinsdag 9 maart 2004 23:32
Aan: redactie@deschoolanno.nl
Onderwerp: Stadstekenscholen