220110. Boekbesprekingen

John Landwehr (2003), IJzersterke kinderprenten op steen Een zeldzame collectie kinderboeken en -prenten bijeengebracht door Josephine en John Landwehr - Valkenswaard: Nederlands steendrukmuseum, ISBN 90808226-1-2. Zeer rijk geïllustreerd in kleur. Karton. 136 blz. Indices op steendrukkerijen en personen. Literatuurlijst.

Dit prachtig verluchte boek zal de aandacht trekken van vele amateurs en verzamelaars op het terrein van kinder- en schoolboeken, belangstellenden in drukgeschiedenissen en, doodeenvoudig, liefhebbers van het consumeren van fijne plaatjesboeken.

Dit werk is de begeleidende catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling die in het Steendrukmuseum te Valkenswaard gehouden werd. Behoudens alle lof die de arbeid van de familie Landwehr verdient, was er ook voor onze

leden het een en ander te bewonderen. Het oudste kinderboek dat aanwezig was betreft een Atlas van steendrukplaten in oud letterschrift van J. Konn1g (1771 - 1832), die daar een Algemeene ophelderende verklaring van het oud letterschrift in steenplaatdruk aan toevoegde (4to. Leiden: D. du Mortier en Zoon. 1817) Deze 17 bladen gesteendrukt bij C.G. Sulke & Comp. vormen een der eerste sporen van steendrukillustraties in ons land. Verder waren er afbeeldingen van schoolse situaties te zien. Grappig en ontroerend staat op een verhoginkje voor de klas een domoor afgebeeld in een Printeboekje voor kinderen uit 1828, gedrukt bij de Erve H.M. Houtgraaf te Amsterdam.

En wat te zeggen van de oudste schoolprent, die in ons land verkrijgbaar is, afkomstig uit de bewerking in de vorm van 70 ingekleurde litho's van de Duitse serie Methodische Bildertafel, ontwikkeld door Carl Heinrich Wilke (1800 - 1876). Deze toont de onderwijzer, die zijn leerlingen aan liet `leeren' zet. Ook ontbreekt niet een Alphabet voor doofstommen, ongetwijfeld omstreeks 1870 uitgebracht op verzoek van het Instituut te Groningen

Alles wijst er op dat niet alleen de tentoonstelling maar ook het museum zelf een bezoek meer dan waard is, men neme de reisafstand naar Valkenswaard maar op de koop toe.

Frits Huiskamp