150406.  Boekbesprekingen

P. Dijkerman Scholen. Hondervijftig jaar scholenbouw in Arnhem. Utrecht 1997. 64 blz., geïllustreerd. ISBN 90‑5345‑107‑2. Prijs f 19,95.

 Deze uitgave verscheen als deel 3 in de Arnhemse Monumentenreeks. Het besteedt aandacht aan het schoolgebouw, de veranderde inzichten en eisen en de ontwikkeling van het onderwijs in Arnhem. Een aantal scholen wordt in het tweede deel uitvoeriger beschreven. Zowel oude schoolgebouwen, inmiddels gesloopte, leegstaande of hergebruikte zijn opgenomen. Evenals het voorgaande boekje past deze publicatie in het kader van Open Monumentendag dat in 1997 'monumentale scholen' als thema had.

AJ

 Jan Oskam (red.) 'k Zal gedenken, 1922 1997, 75 jaar School met de Bijbel Hierden. Besteladres: Zuiderzeestraatweg 145, Hierden. Prijs f 49,50.

 Een gedenkboek over één enkele school, interessant voor de oud‑leerlingen en (voormalige) medewerkers, maar daar blijft het dan meestal bij. Een cynicus hoorde ik laatst opmerken dat dergelijke publicaties van weinig belang zijn voor de landelijke onderwijsgeschiedenis. Is dat niet wat overdreven? De historicus Boekholt heeft er eens op gewezen dat landelijke uitgaven over het onderwijs zich veelal beperken tot de politieke geschiedenis of voorname

lijk aandacht besteden aan de denkbeelden van de 'grote' pedagogen en onderwijskundigen. Maar hoe zag de praktijk er uit, hoe ging het toe op de scholen? Het aardige van publicaties die de lokale onderwijsgeschiedenis beschrijven, is dat ze een beeld geven, soms fraai, soms onthutsend, van wat de landelijke onderwijspolitiek aanricht in de praktijk. Niet minder aardig is dat bij (meer omvangrijke) lokale beschrijvingen sociale, economische en culturele aspecten meestal goed uit de verf komen. Deze jubileumuitgave uit Hierden biedt daarvan een mooi voorbeeld. In dit boek staat uitgebreid beschreven hoe twee jaar na de lager‑onderwijswet van 1920 de plaatselijke openbare school van kleur verschoot en werd omgezet in een school met de bijbel. Aan sociaal‑culturele aspecten (het dragen van klederdracht) en de armoede in de crisisjaren wordt eveneens aandacht besteed. De talloze foto's verlevendigen het geheel op een uitstekende wijze, voor de oud‑leerlingen een boeiende bron van herkenning en herinnering. Specifiek onderwijskundige en opvoedkundige vraagstukken krijgen wat minder aandacht. Dit fraai uitgegeven boekwerk over één enkele school omvat maar liefst 240 bladzijden. Geen geringe verdienste.

BS