120307. Boekbespreking

J. Bruggeman, Onderwijs in meervoud. De voorgangers van de Hogeschool Rotterdam & Omstreken in historisch perspectief. Rotterdam, 1993. Publicatiereeks van het Historisch Genootschap Roterodamum, nr. 50.

In januari 1993 vierde de Hogeschool Rotterdam & Omstreken haar eerste lustrum. Deze school, die zowel verplegers als kunstenaars, technici als laboranten opleidt, was ontstaan door een fusie van maar liefst negentien afzonderlijke scholen voor beroepsonderwijs. De fusie vond plaats in het kader van de operatie 'schaal vergroting, taakverdeling en concentratie', in gang gezet door de toenmalige minister van Onderwijs en Wetenschappen, W. Deetman. Resultaat van dit beleid was het toch plotseling ontstaan van een mammoetinstituut waar vele duizenden studenten worden onderwezen door vele honderden docenten. Vijf jaren waren te kortom een klassiek herdenkingsboek van de Hogeschool Rotterdam en Omstreken te schrijven; men is nauwelijks aan de idee van die ene Rotterdamse Hogeschool gewend. De historicus J. Bruggeman kreeg daarom de opdracht de voorgeschiedenis te schrijven van deze clustering van scholen voor beroepsonderwijs. Opdat men elkaars achtergronden eens beter kan leren kennen.

Bruggeman heeft in zijn boek Onderwijs in meervoud de geschiedenis van het Rotterdams beroepsonderwijs in een viertal perioden opgedeeld: de periode tot 1850, de tijd van de industriële revolutie (1850‑1920) de trits crisis, oorlog en wederopbouw (1920‑1960) en ten slotte de periode 1960‑1985 waarin de emancipatie van het hoger beroepsonderwijs plaats vond. Per tijdvak beschrijft hij in grote stappen opkomst en groei van de verschillende vormen van vakonderwijs tegen een maatschappelijke achtergrond. Jammer is dat hij hiervoor weinig Rotterdamse bronnen heeft gebruikt. Het verhaal is geschreven op basis van bestaande literatuur die vooral over ontwikkelingen in het Nederlandse onderwijs gaat. In plaats van een voorgeschiedenis van de Hogeschool Rotterdam en Omstreken, is het boek daarmee een staalkaart geworden van allerlei historische wetenswaardigheden over beroepsonderwijs. Als zodanig voldoet het voor hen die oppervlakkig willen kennismaken met de geschiedenis van het beroepsonderwijs. Zij die meer willen, moeten dus nog even wachten op dat doorwrochte, informatieve boek over het vakonderwijs in de Maasstad, dat rijke verslag van lange jaren van geduldig bronnenonderzoek.