110307. boekbespreking

H. Hemelaar‑Kehrens Juf en Meester op herstel. Het herstellingsoord voor Onderwijzers te Lunteren tussen 1900 en 1940. Nijmegen 1991 (Skriptie voor het doktoraalexamen in de pedagogische wetenschappen).

Rond de eeuwwisseling verschenen tal van publikaties over de mentale belasting die gepaard ging met het lesgeven. Schoolmeesters en schooljuffrouwen in het lageronderwijs hadden de naam 'zenuwlijders' te zijn. Orde houden in overvolle klassen, niet iedereen hield dat vol. Twee onderwijsvakbonden  De Bond van Nederlandsche Onderwijzers en Het Nederlandsch Onderwijzers Genootschap   vatte eind vorige eeuw het plan op een herstellingsoord op te richten "ten einde aan zieke collega's of

leden van hun gezin de gelegenheid te verschaffen (...) herstel té zoeken van geschokte gezondheid of verloren krachten". De keuze viel op Lunteren. Het oord werd in 1900 geopend, onthaalde in 1960 zijn 10.000 patiënt en ging in 1973 in andere handen over. In deze skriptie is de geschiedenis van deze instelling te lezen: wat is er bekend over de patiënten, hun kwalen, de behandeling en de resultaten? Het oord stond open voor alle onderwijskrachten, maar in de praktijk bleek het overgrote deel afkomstig uit het openbaar onderwijs. (Hoe stond het met de andere zuilen? Waren er meer van dergelijke herstellingsoorden?  "Hooge vestibule, vroolijk kleurig glasgeschitter, ruime gangen, opaalblauwe wonderlampen, witte muren, alles licht, leven, verheffing! alles aangenaam aandoend na den rit door die donkere boomenrijen."(AJ)