Periodiek van de Vereniging Vrienden van het Nationaal Onderwijsmuseum

 


 

70303. Boekbespreking

M. de Vroede e.a. Bibliografie van de geschiedenis van het voorschools, lager, normaal  en buitengewoon onderwijs in België 1774 1986,(Acco)Leuven,1988

In de inleiding wordt er op gewezen dat dit een bibliografie is van 'werken', waarmee secundaire bronnen zijn bedoeld. Het boek is uit 18 hoofdstukken opgebouwd. Allereerst wordt een overzicht gegeven van zogenoemde 'werkinstrumenten'. waaronder begrepen worden encyclopedieën, catalogi, tijdschriften enzovoort. Het tweede hoofdstuk biedt vele titelbeschrijvingen van algemene werken over de diverse onderwijssectoren. Vervolgens komen publicaties aan bod over onderwijspolitiek en onderwijsbeleid, de onderwijsadministratie en inspectie, pedagogiek en psychologie. De naar omvang kleine hoofdstukjes hebben betrekking op de psycho medisch sociale voorzieningen, schoolgebouwen en interieur, de interne schoolorganisatie, ouderverenigingen en (oud) leerlingenbonden, en van onderwijs en folklore. De meer omvangrijke hoofdstukken bevatten studies over het onderwijzend personeel van het lager onderwijs, onderwijsinhouden en methoden, de orden en onderwijscongregaties. De hoeveelheid verzamelde werken over weeshuizen, verbeteringsgestichten en over het buitengewoon onderwils is beperkt Het laatste hoofdstuk (18) bevat een uitgebreide verzameling van lokale en regionale studies en neemt met een totaal van 100 pagina's een derde deel van het boek in beslag. Een register van plaatsnamen, met daarnaast die van personen en onderwijsinstellingen, maakt de bibliografie goed toegankelijk.

Overigens blijft in de inleiding onduidelijk waarom het laar 1774 als beginjaar voor de bibliografie is genomen, althans afgaande op de eerstgenoemde overweging. Verwezen wordt namelijk naar de "bekende ordonnantie van Maria Theresia", waarover alleen wordt opgemerkt dat deze op de Zuidelijke Nederlanden niet van kracht is geweest. Een nadere toelichting op de betekenis van deze ordonnantie blijft uit en in het namenregister komt "Maria Theresia" niet voor. Het tweede motief biedt meer houvast, waarin wordt gesteld dat vanaf het einde van de 18e eeuw belangrijke initiatieven tot oprichting en hervorming van genoemde onderwijsvormen werden ondernomen.

Terecht wordt er in de inleiding op gewezen dat deze bibliografie het onderwijsonderzoek op lokaal, regionaal en nationaal niveau kan vergemakkelijken. Het lijkt me inderdaad een goede hulp voor onderzoekers op het gebied van zowel lokale als nationale onderwijsgeschiedenis Een vergelijkbare bibliografie van onderwijshistorische studies over deze onderwijstypen in Nederland (op lokaal en nationaal niveau) is helaas (nog?) niet voorhanden. Zoiets zou een belangrijke stimulans kunnen betekenen voor vergelijkend onderwijshistorisch onderzoek.

HaDeF

 

 

 

 

   

Zakelijke info